Bà cụ Vệ cười ha hả, giải thích: “Nên mẹ mới bảo, lúc mang thai phải ăn uống đầy đủ. Mẹ khỏe, sữa tốt, con sinh ra có sức, xương cứng, não cũng thông minh hơn.”Tạ Ngọc Thư nghĩ ngợi rồi gật đầu đồng tình: “Mẹ nói đúng! Hồi con mang thai Quốc Kiện và Quốc Khang, vì ăn uống không đủ chất, nên hai đứa nhìn ngây ngô hẳn, không bằng nửa con bé Hỉ.”Vệ Quốc Kiện và Vệ Quốc Khang: “…” Đúng là mẹ ruột!Ngày rằm tháng tám trôi qua trong không khí huyên náo. Đến ngày mười sáu, vị lãnh đạo công xã lâu nay không xuất hiện lại một lần nữa bước vào nhà bà cụ Vệ, thân thiện nhắc nhở:“Bà bác, những thứ tôi bảo bà chuẩn bị, bà đã chuẩn bị xong chưa? Lãnh đạo tỉnh sắp tới rồi, chắc là vào ngày mười tám tháng tám. Bà nên chuẩn bị tinh thần trước.”Bà cụ Vệ ngớ người:“...”Những thứ cần chuẩn bị đã quên sạch từ lâu!“Đồng chí, sao không nhắc sớm hơn? Lần trước ông nói chuyện này xong, tôi đã chuẩn bị kỹ lưỡng rồi. Nhưng sau đó chẳng thấy tin tức gì nữa, tôi tưởng chuyện này không còn quan trọng nên không để tâm nữa. Bây giờ ông lại nói lãnh đạo tỉnh sắp tới, giờ tôi muốn ‘nước đến chân mới nhảy’ cũng chẳng biết nhảy kiểu gì!”Bà cụ Vệ hoảng hốt vô cùng, nhưng lãnh đạo công xã dường như không hiểu được sự lo lắng của bà cụ, chỉ bình tĩnh an ủi:“Bà bác, có gì đâu mà phải chuẩn bị. Nhờ sự lãnh đạo của bà, ruộng đất nhà bà mới có năng suất cao. Lên đó, bà chỉ cần kể lại cách nhà bà trồng trọt thế nào là được. Kể từ khi gieo hạt đến lúc canh tác, cuối cùng là thu hoạch, cứ thực sự kể theo đúng trình tự. Có khi lãnh đạo sẽ hỏi bà vài câu, bà đừng trả lời qua loa. Chỉ cần nói những điều không sai là được. Lãnh đạo không làm khó nông dân đâu.”Nhưng bà cụ Vệ vẫn hoang mang tột độ. Người khác không biết lý do thực sự đất nhà bà cụ năng suất cao, nhưng bà cụ thì rõ. Lúc đầu, khi chuẩn bị thu hoạch, bông lúa còn rũ rượi, nhưng sau khi đưa Vệ Thiêm Hỉ lên núi, chúng bỗng trở nên tươi tốt. Những chuyện thế này làm sao có thể nói thẳng ra?Thấy sắc mặt bà cụ Vệ trông như khổ qua, lãnh đạo công xã lại an ủi:“Bà bác, bà đừng lo lắng. Tôi bày cho bà một cách. Bà nói lý do dẫn dắt gia đình khai hoang, rồi kể chi tiết quá trình khai hoang. Sau đó làm một bài tổng kết ngắn gọn, cuối cùng cảm ơn đội sản xuất, cảm ơn chính sách... Chỉ vậy thôi. Bà thấy thế nào?”Những lời chỉ dẫn nghe có vẻ dễ, nhưng thực chất chỉ là khung sườn. Muốn lấp đầy nội dung vào đó không phải chuyện đơn giản.Mang theo cái đầu rối bời, bà cụ Vệ lơ mơ tiễn lãnh đạo công xã ra khỏi nhà. Về phòng, bà cụ gác tay lên má, trầm tư suy nghĩ về những câu hỏi lãnh đạo để lại.“Vì sao dẫn dắt gia đình khai hoang?”“Vì thiếu lương thực, không khai hoang thì đói c.h.ế.t thôi. Đây chẳng phải là câu hỏi vô nghĩa sao?”“Kể chi tiết việc khai hoang?”“Đào đất, cày bừa, bón phân, tưới nước, gieo hạt, nhổ cỏ, rồi lại tưới nước, thu hoạch. Bao năm qua, mọi người chẳng đều làm thế cả? Có gì để kể?”May“Còn phải tổng kết? Tổng kết cái gì? Ông trời không phụ người siêng năng, kẻ lười biếng thì trời thu. Chẳng phải nói ‘con người thắng trời’ sao? Nhưng kẻ lười cũng là người, sao lại không thắng nổi trời?”Cả buổi chiều, bà cụ Vệ như mắc chứng lẩm bẩm, miệng cứ lải nhải không ngừng, làm gì cũng lơ đãng. Vệ Đại Trụ sắp trở về quân ngũ, thấy mẹ như vậy thì không yên tâm, liền lén nghe trộm qua bức tường một lúc.Không hiểu rõ sự tình, Vệ Đại Trụ đành đẩy cửa bước vào hỏi thẳng:“Mẹ, mẹ đang lẩm bẩm gì thế?”Bà cụ Vệ giật mình, thấy Đại Trụ thì thở phào nhẹ nhõm, nhưng lại mắng xối xả:“Con là mèo hả? Đi lại không có tiếng động, làm mẹ giật cả mình. Người dọa người, dọa c.h.ế.t người đấy, suýt nữa mẹ c.h.ế.t vì sợ rồi.”Miệng thì mắng nhưng bà cụ lại rất thật lòng. Bà cụ nhích sang một bên, nhường chỗ cho Đại Trụ ngồi, rồi hỏi:“Đại Trụ, lãnh đạo công xã bảo lãnh đạo tỉnh muốn tìm mẹ để học cách trồng trọt. Mẹ nên nói thế nào thì hợp lý?”