“Hai đoạn vừa rồi lần lượt trích từ hai quyển sách này, thầy nhớ thư viện trường ta cũng có cho mượn, nếu các trò hứng thú có thể tìm đọc trọn vẹn cả hai quyển. Vậy thì, bài học hôm nay kết thúc tại đây, các bạn sinh viên, chúng ta tan lớp.”

Giang Trọng Lâm đứng trên bục giảng thu dọn đồ. Tới dự thính ngoài sinh viên còn có cả người bên ngoài và một số thầy cô cùng trường, mỗi tháng các ngành ở đây đều mở một buổi giảng công khai đứng lớp trực tiếp, do những giáo sư trẻ nhất đến các vị nức tiếng lâu năm như Giang Trọng Lâm thay phiên phụ trách.

Tiết của một số giáo sư có ngoại hình hoặc vui tính, giảng bài sinh động thường ùn ùn người dự. Với một giáo sư vừa lớn tuổi, vừa lên tiết rất ư nghiêm túc cứng nhắc, không nhiều người tới nghe anh giảng lắm, đa phần là sinh viên ban xã hội, người ngoài trường tham dự hầu hết đều là các học giả ít nhiều danh tiếng trong giới. Dẫu không đầy ắp thính viên, đây vẫn là một buổi giảng chất lượng đến lạ.

Du Dao im hơi lặng tiếng lẫn vào từng hàng người.

Sáng dậy thầy Giang có vẻ không khỏe, khùng khục ho một hồi. Hôm nay vừa khéo là ngày nghỉ của cô, Dưa Hấu đến trường, cô bèn bí mật lẻn tới Đại học Hải Thành cùng anh. Thầy Giang trên bục giảng bài, Du Dao rúc vào một góc nghe. Chỗ cô ngồi hết sức đắt giá phong thủy, hay sao nép cạnh cửa sổ trong căn phòng lớn hình quạt, trước mặt có một cây cột án ngữ và chiếc rèm buông. Có thể nói người mờ nhạt nhất giữa một phòng đông đúc, không ai khác là Du Dao bị khuất hơn phân nửa.

Thật ra Du Dao cũng muốn nể mặt thầy Giang chăm chú nghe giảng lắm, mỗi tội vào thời điểm ai nấy đều nghiêm túc tiếp thu này, một cơn buồn ngủ quen thuộc lại ập tới. Có lẽ bị ảnh hưởng bởi những năm phổ thông sa đà, hễ ngồi trong lớp mà thấy mọi người chăm chỉ, cô tức khắc muốn đánh một giấc.

Hơn nữa cô còn quá quen với ngữ điệu kia của thầy Giang, chất giọng thanh nhẹ không nhanh không chậm tựa gió xuân, không những nghe dễ chịu mà còn khiến người ta buồn ngủ. Du Dao ngờ rằng đây là di chứng hồi mang thai của mình, tối nào thầy Giang dưỡng thai cũng đọc bài cho con, vào tai cô là thành khúc hát ru, nghe chẳng mấy liền thiếp đi.

Vắn tắt là, Du Dao ngồi được nửa buổi đã gục, lớp tan lúc nào cũng không hay. Lúc giật mình tỉnh dậy, cô ngẩng đầu láo liên, trông thấy một phòng trống rỗng.

Du Dao: “…” Tuyệt vời, thầy Giang hết giờ chả biết đi đâu mất rồi.

Giữa dòng suy nghĩ, cô phát hiện chiếc áo khoác đắp trên người mình. Sọc xám quen thuộc, là chiếc cô chọn cho thầy Giang trước khi đi. Chừng như có linh cảm, Du Dao nghiêng đầu, vừa khéo đối mắt với thầy Giang. Anh ngồi sau lưng cô, đang xem quyển vở trong tay, biết cô tỉnh bèn ngẩng lên nhìn.

“Em dậy rồi? Trời hơi lạnh, ngủ ở đây coi chừng cảm, em về nhớ uống liều thuốc cảm.” Giang Trọng Lâm khép vở, bảo.

Du Dao tằng hắng, “Em biết rồi. Anh dạy xong khi nào thế, em không để ý… Mà sao anh phát hiện được em đấy? Em nghĩ bình thường giáo viên chẳng bao giờ chú ý chỗ này mới phải.”

Thầy Giang mỉm cười, bởi lẽ anh không phải giáo viên mà là chồng cô nên mới phát hiện ra cô. Kỳ thực, buổi giảng chưa bắt đầu bao lâu thầy Giang đã thấy vóc dáng cô học trò ngồi trong góc của hàng thứ bảy khá quen, nhưng cô giấu giếm tài tình quá, che kín mặt mày, lúc đấy thầy Giang không dám khẳng định. Sau đó anh thi thoảng liếc mắt sang, bắt gặp nửa gương mặt của cô “học trò” đương ngáp dở, tức thì đoan chắc người ấy là Du Dao.

Tan lớp, người người rời đi, chỉ còn mỗi Du Dao không nhúc nhích. Giang Trọng Lâm sao có thể không nhìn ra cô đang ngủ. Anh nán lại tới cuối, vài học trò thấy anh không đi bèn nhờ anh giải đáp một số thắc mắc. Giang Trọng Lâm lần lượt trả lời hết, một học trò lớn giọng quá, anh ôn hòa bảo: “Ngại quá, em có thể nói khẽ chút không?”

Sinh viên nọ ngớ người. Thấy thầy mình trỏ một góc nào đó trong phòng, chúng trò bấy giờ mới phát giác có người vẫn chưa đi, trông kỹ hơn thì ngộ ra đối phương đang ngủ, thầy Giang muốn họ đừng quấy giấc người ta.

“Ôi, mà vô tư thế kia, dám ngủ trong lớp giáo sư Giang luôn á?” Một học trò nhỏ giọng bức xúc, trách móc: “Chỉ biết ỷ thầy tốt tính không nổi đóa.”

Giang Trọng Lâm bật cười, “Thầy nào dám nổi đóa với em ấy.”

Chúng trò: “…?”

“Vợ thầy đấy.”

Cô Giang trong truyền thuyết ư?! Tới dự giờ giảng của chồng, tình tiết ngôn tình cũ kỹ nào đây? Chúng trò thình lình bị tọng một mồm thức ăn chó, dáo dác ngó nhau rồi chào ra về, để dành phòng trống cho vợ chồng thầy.

Vì hết tiết này không có lớp khác nữa, Giang Trọng Lâm không vội đánh thức Du Dao. Anh khom lưng đứng cạnh ngắm cô một lát, trông cô ngủ bẹp cả mặt, bèn cười lắc đầu, cởi ác khoác đắp cho cô, đoạn ra sau yên lặng ngồi chờ cô tỉnh.



…

“Nào, về nhà thôi.”

Du Dao đứng lên, toan trả áo cho Giang Trọng Lâm, ngờ đâu thầy Giang lắc đầu, đè xuống bàn tay đang cởi áo khoác của cô, “Em vừa ngủ dậy, ra ngoài dễ trúng gió ngã bệnh lắm, trước mặc đi.”

Du Dao vẫn nhớ chuyện anh ho hồi sáng, “Anh thì sao, có khó chịu không, sáng nay vừa ho đó?”

Thầy Giang lắc đầu, “Anh hơi ngứa họng thôi, về pha một ly nhót tây uống là được, em đừng bận tâm.”

Hai người vừa đi ra ngoài vừa trò chuyện, các sinh viên chào hỏi Giang Trọng Lâm dọc đường đều hau háu nhìn Du Dao, chứng kiến cô khoác áo thầy Giang, chúng trò thay nhau trông khó lường ra mặt, một số còn phấn khích một cách kỳ lạ nữa.

Thầy Giang chẳng tỏ vẻ gì, sóng vai cùng Du Dao ra khỏi dãy phòng học, dạo bước đến một cung đường lớn trồng đầy hợp hoan, những chùm hoa hồng nhạt nở rực một quãng. Du Dao nhặt một đóa dưới đất, lắc lư trước mặt Giang Trọng Lâm.

“Có chuyện muốn bàn với anh.” Cô kéo cánh tay anh.

“Chuyện gì thế?” Anh hỏi lại.

“Sắp tới tháng bảy rồi. Tháng bảy năm nay là tròn năm mươi năm chúng mình kết hôn, là đám cưới vàng đó. Hay là tổ chức một bữa nhỏ, mời bạn bè thân thích tụ hội một lần?” Đám cưới vàng… thật ra là đám cưới vàng của mỗi Giang Trọng Lâm thôi, phải vài chục năm nữa mới tới lượt Du Dao. Tới đó, có lẽ đám cưới vàng của cô chỉ còn một mình cô.

Giang Trọng Lâm có phần do dự, nhưng nghĩ nhiều khía cạnh, anh đồng ý rất nhanh. Người cùng thế hệ với họ đều lớn tuổi cả rồi, chẳng biết còn nán lại được mấy năm nữa, chưa chừng ngày nào đó sẽ lặng lẽ rời đi. Giờ mọi người gặp một lần hơn một lần, nào biết hôm sau còn gặp được nhau hay không, chắc hẳn Du Dao cũng muốn nhân dịp này giúp họ gặp mặt nhiều hơn.

Nghĩ đến đây, lòng Giang Trọng Lâm ngập tràn thương yêu và áy náy. Thương yêu là nỗi thâm tình bao năm hòa cùng một ít tình cảm phức tạp sinh ra từ những năm rày chung sống, dưới sự chênh lệch tuổi tác cực lớn, anh dễ dàng vô thức dành cho người yêu ngỡ đã lạc mất chút thương tiếc như người già với người trẻ. Về phần áy náy, chính là do anh không thể bầu bạn cùng cô dài lâu hơn.

Nghe tin bạn tổ chức tiệc mừng đám cưới vàng, Dương Quân hớn hở tóm bạn già lặn lội về nước hỗ trợ, lần này dẫn cả cháu trai cháu gái đi cùng. Cháu gái là con lai, vừa đẹp ngất ngây vừa rất lễ phép, Dương Quân thương con bé nhất, dù cháu là con riêng của con dâu cả, tính ra cũng không máu mủ gì với cô, nhưng tình thân nào đâu chỉ dựa vào huyết thống.

Cháu trai cháu gái của bạn Du Dao quen cả, mọi người thường xuyên thấy mặt trong video, cũng chẳng xa lạ gì nhau. Vừa đến nơi, cô gái chừng đôi mươi lập tức kéo em trai đi tìm Dưa Hấu chơi. Dương Quân thì cầm tay Du Dao tán gẫu, người bạn này đã có bệnh vặt của người già, trở nên lải nhải, thỉnh thoảng chọc Du Dao cười không ngớt.

“Dao Dao, tôi không biết còn gặp bà được mấy năm nữa.” Dương Quân hơi xúc động.

“Dù sau này không gặp được, chỉ cần tôi còn sống, chỉ cần không lẩm cẩm, tôi sẽ luôn nhớ bà.” Du Dao vỗ vỗ tay bạn.

“Tôi cần bà nhớ lâu vậy chắc. Bà đó, kiếm nhiều nhiều bạn vào, sống giao du chút, có thế bọn tôi mới yên tâm được.” Thỉnh thoảng Dương Quân sẽ như vậy, chân chính trở thành bậc cô bác hơn Du Dao nhiều tuổi, dường như chẳng phải cô bạn vô tư cười đùa với cô khi xưa nữa.

Trừ Dương Quân, người tới dự bữa tiệc nhỏ này không nhiều lắm, chỉ có thân thích phía Giang Trọng Lâm, bạn bè, học trò của anh, thêm đồng nghiệp của Du Dao và các hàng xóm.

Du Dao chọn riêng một khách sạn ngoài trời. Họ phục vụ rất chu đáo, biết là kỷ niệm đám cưới vàng liền sắm cho các cô một chiếc vòm to to, bện hồng trắng lên thành cổng hoa, đồng thời trải cả thảm đỏ.

Tiệc định giờ chiều. Từ sáng sớm, Du Dao đã không gặp thầy Giang, cô đi thử lễ phục với Dương Quân và các đồng nghiệp nữ, chọn một bộ váy trắng tương tự áo cưới năm xưa. Du Dao ngắm mình trong gương. Cô cũng sắp hàng tư, thật sự phải nói, thì cũng chẳng khác trước kia là bao.



Chỉ là… Cô sờ mái tóc đen của mình, một ý nghĩ lóe lên.

“Tôi muốn đi nhuộm tóc.”

“Nhuộm màu gì, đỏ hả?”

“Không, nhuộm trắng.” Du Dao đáp: “Thầy Giang nhà tôi tóc bạc, để trông xứng đôi với anh hơn, tôi nghĩ hôm nay tôi cũng nên bạc đầu.”

Có lẽ sẽ làm anh hết hồn, Du Dao hơi nôn nao.

Ngày hôm đó nắng chiều rực rỡ, nửa vòm trời loang màu lam biếc, ngả sắc hồng đoạn đậm dần ánh tím, rồi đẫm sắc cam vàng dưới tịch dương. Bên chiều tà xán lạn, trong phòng tiệc nhỏ lung linh ánh đèn, Dưa Hấu làm trẻ cầm hoa, dắt tay mẹ đi vào.

Khoảnh khắc Du Dao xuất hiện, Giang Trọng Lâm đứng trước cổng hoa chợt ngẩn ngơ, Du Dao phía xa thấy anh cũng bỗng ngơ ngẩn.

Giang Trọng Lâm nhuộm tóc đen, Du Dao nhuộm tóc trắng.

Hai người đến gần, trông tóc đối phương, đồng thời bật cười. Giang Trọng Lâm đưa hoa đang cầm cho cô, là một bó tường vi hồng thắt lụa tím như trong hôn lễ năm xưa.

Du Dao đặt tay vào tay Giang Trọng Lâm, cả hai cùng bước qua cổng vòm.

Bước trên con đường trải thảm đỏ, Du Dao nghiêng đầu nhìn sang anh, “Tự nhiên em nhớ tới câu chuyện trước từng đọc.”

“Có đôi vợ chồng muốn tặng nhau một món quà. Anh chồng bán chiếc đồng hồ vàng của mình sắm cho vợ cái lược nạm ngọc, người vợ bán đi mái tóc dài óng ả mua cho chồng dây đeo phối với đồng hồ vàng của anh… Lúc em đọc, em thấy họ thật ngốc.”

“Là truyện ‘Món quà của nhà thông thái’ nhỉ, trước thấy họ ngốc, vậy giờ thì sao?”

Du Dao nhìn tóc anh, cố ý thở dài, “Vẫn thấy ngốc chết.” Đoạn vuốt mái tóc riêng đi nhuộm bạc của mình, cảm thán, “Ngốc ơi là ngốc.”

Song có lẽ, đôi vợ chồng kia cũng sẽ nhìn nhau cười giống bọn cô lúc này. Bởi họ đâu nào đánh mất vật báu của mình, đương khi nhận được quà, họ cũng đón lấy tình yêu từ đối phương.

Du Dao siết tay Giang Trọng Lâm, nghiêm túc ngắm gương mặt anh dưới ánh đèn, anh đã là một cụ ông bảy mươi có lẻ, nơi đuôi mắt hằn sâu vết chân chim. Nhưng dẫu vẻ ngoài già đi, anh vẫn cứ là người thương trong lòng cô.

“Giang Trọng Lâm, khi xưa đôi mình cưới nhau, em có lời chưa nói với anh.” Du Dao khẽ bảo: “Được làm vợ anh, em rất lấy làm hạnh phúc.”

Đôi mắt Giang Trọng Lâm sáng rỡ, anh cười, yên lặng nắm chặt tay cô, cùng cô đi về phía trước.

Quyết không chia ly, đến khi ngày cùng tháng tận.

Người thương tóc bạc, tình mãi thắm xanh.

HOÀN CHÍNH VĂN.