Khi Trương thị đề nghị lý chính đi cùng đến quan nha làm giấy thông hành, ông ta thản nhiên từ chối: “Trương thị, đừng lăn tăn nữa, cứ yên phận ở nhà đi. Có gì thì bà con chòm xóm còn có thể giúp đỡ một chút, chứ lên kinh thành đâu có dễ dàng như cô nghĩ.”

Dù lý do nghe có vẻ tử tế, nhưng Trương thị hiểu rõ, lý chính thực ra chỉ thấy phiền phức, không muốn vì chuyện của nhà họ Trương mà phải đi một chuyến đến nha môn. Vì vậy, bà đành gượng cười nói: “Đại bá, ngài cũng biết, tình cảnh mẹ con tôi thực sự quá khó khăn, chẳng còn cách nào khác mới phải tính chuyện lên kinh thành nhờ cậy họ hàng.”

Trương thị ngừng một lát rồi nói thêm: “Chúng tôi đi rồi, ruộng đất ở nhà cũng không có ai trông nom. Vậy xin ngài để ý giúp một chút, có thu hoạch thế nào cũng chẳng còn liên quan đến chúng tôi.”

Lời này chẳng khác nào ngầm tặng luôn ruộng đất của nhà họ Trương cho lý chính, quả nhiên, nghe xong lý chính nở một nụ cười hài lòng: “Trương thị đúng là hiểu chuyện. Nếu đã vậy, ta sẽ đưa cô đi một chuyến.”

Trương thị gật đầu: “Làm phiền ngài.”

Tiền Thiển quay đi, lén bĩu môi. Việc tặng ruộng đất cho lý chính là điều mà hai mẹ con đã bàn trước. Dù sao nhà họ Trương giờ không còn người trông nom, ruộng đất sớm muộn gì cũng sẽ bị chiếm mất. Thay vì để người khác tự ý lấy đi, chi bằng tặng cho lý chính một cái ân tình, để ông giúp đỡ làm giấy thông hành. Thời đại này việc di chuyển không hề dễ dàng, quản lý hộ tịch còn nghiêm ngặt hơn cả xã hội hiện đại.

Quả nhiên, có được lợi từ ruộng đất nhà họ Trương, sáng sớm hôm sau lý chính đã đưa Trương thị vào trấn, còn bỏ thêm chút tiền để thúc giục quan nha làm nhanh giấy thông hành. Nhìn ông ta như sợ hai mẹ con đổi ý, hận không thể thúc họ nhanh chóng rời khỏi thôn.

Sau khi chuẩn bị xong giấy tờ, Trương thị liền dẫn Tiền Thiển bắt đầu thu dọn để chuyển nhà. Thật ra cũng chẳng có gì nhiều để dọn, chỉ là bắt mấy con gà trong nhà mang ra chợ bán được hai mươi đồng, rồi gom góp mấy bộ quần áo của hai mẹ con. Gói ghém lại cũng chẳng có bao nhiêu đồ.



Khi thu dọn đến đống quần áo cũ của Trương thư sinh, Trương thị hơi do dự. Quần áo của chồng giờ cũng không dùng đến nữa, nhưng có mấy bộ vẫn còn khá mới, bỏ đi thì tiếc. Đang định tháo ra sửa lại cho vừa vặn thì Tiền Thiển ngăn lại.

Trương thị không hiểu ý Tiền Thiển: “Ta biết đây là quần áo của cha ngươi, ngươi có phần luyến tiếc. Nhưng để không sớm muộn gì cũng mốc hỏng, sửa lại mà mặc được thì đỡ phí phạm.”

“Không phải đâu, mẫu thân,” Tiền Thiển lắc đầu. “Ta muốn bàn với ngài việc này. Ngài là phụ nữ, mang theo ta - một cô gái mười mấy tuổi - lên đường không an toàn chút nào. Chi bằng ngài để ta giả thành con trai đi, chặng đường hơn trăm dặm, đi bộ cũng mất ba bốn ngày, trừ khi chúng ta thuê được xe.”

Trương thị suy nghĩ một lúc rồi đồng ý. Đúng là mang theo một cậu bé vị thành niên sẽ an toàn hơn nhiều so với việc dẫn theo một cô gái tuổi cập kê. Trương Ngũ Nương chỉ mới mười ba tuổi, vì là con nhà nông nên trông có phần đen nhẻm và gầy gò. Mặc đồ nam vào, quả thực cũng giống một cậu bé mười tuổi.

Quyết định để con gái cải trang thành nam nhi, Trương thị cũng không chần chừ thêm, suốt đêm cặm cụi sửa lại quần áo của người chồng đã khuất cho vừa với Tiền Thiển. Bà còn mất thêm vài ngày để bán hết lương thực trong nhà, mua vải may cho con một đôi giày đế thật dày. Còn bản thân bà thì đi đôi giày cũ của chồng, dù hơi rộng một chút nhưng chỉ cần lót thêm vải là ổn.

Năm ngày sau, trời còn chưa sáng, Trương thị đã dẫn Tiền Thiển lên đường đi kinh thành. Khóa cổng tre cũ kỹ của nhà lại, Trương thị không kìm được mà rơi nước mắt. Bà hiểu rõ, lần ra đi này có lẽ là vĩnh viễn, không còn cơ hội quay về ngôi nhà nhỏ mà bà và chồng đã từng vun đắp. Quay đầu nhìn con gái trong bộ áo xanh, đội mũ quả dưa, giờ đã thành dáng vẻ một cậu trai nhỏ, ánh mắt Trương thị dần trở nên kiên định.

Bà vẫn còn con gái, bà còn có lý do để sống tiếp…

Tiền Thiển nhìn bà, trong lòng cảm thấy người phụ nữ này thật phi thường. Nếu Trương Ngũ Nương có chút cá tính giống mẹ mình, chắc hẳn đã không dễ dàng tìm đến cái chết như vậy. Sau khi Trương Ngũ Nương qua đời, Trương thị cũng bị người trong thôn đánh đập đến chết. Có lẽ vì chồng con đều không còn, bà chẳng còn gì để bám víu nên mới không phản kháng.