Nơi thôn quê phía Bắc Hà Nam, thôn Xích Vĩ. Trong sân rộng bốn phía của một gia đình bình thường, hai cây táo gai cao lớn bên cạnh nhà vệ sinh ở phía Tây, che kín nhà vệ sinh thấp lè tè.

Sân nhà của từng hộ gia đình trong làng Xích Vĩ đều trồng một hoặc hai cây ăn quả, những cây ăn quả này đã cứu sống không ít người trong những năm tháng đói kém. Nhưng trong những năm tháng hô hào cắt đuôi chủ nghĩa tư bản, nhiều cây ăn quả cũng suýt bị chặt bỏ vì bị coi là đuôi chủ nghĩa tư bản.

Ngày nay, những cây ăn quả như cảm nhận được cảnh đẹp, trong những ngày bình yên của người nông dân, chúng đã kết trái sum suê.

Phía Bắc làng Xích Vĩ có một rừng cây dương, bên cạnh rừng cây có một vùng trũng thấp, do tích nước mưa nên trở thành một ao nước quanh năm không cạn, trên mặt ao tụ tập rất nhiều muỗi, vo ve bao phủ ao nước, vì không có nước sống chảy vào nên ao nước xanh xao, phẳng lặng và chết chóc.

Một đàn vịt tụ tập ở một góc ao, thỉnh thoảng dùng mỏ rỉa lông. Trong ao không có cá tôm để ăn, đàn vịt mất đi sự phấn khích khi đuổi bắt và sự phấn khích khi nô đùa, chúng buồn chán trôi nổi trên mặt nước bốc mùi tanh hôi, hoặc tụ tập trên bờ ao, lười biếng rỉa lông của mình.

Cây táo gai nhà bà Thanh Tảo năm nào cũng sai trĩu quả táo gai to. Năm nào bà cũng hái những quả táo gai của hai cây táo gai, chọn những quả ngon phơi khô cất đi, đợi đến khi bố của Thanh Tảo về thăm Thanh Tảo mới lấy ra.

Hai bên tường rào sân nhà bà còn có một cây táo và một cây lê. Cây nào cũng không cao nhưng năm nào cũng ra quả. Từ khi ba tuổi, Thanh Tảo đã lo giúp bà trông nhà. Cứ đến tháng bảy, tháng tám, khi những quả trên cây đã thành hình, Thanh Tảo sẽ tự bê một chiếc ghế đẩu nhỏ ngồi dưới gốc cây, nhìn những quả trên cây, nhìn bầu trời không nhiều mây, thỉnh thoảng đuổi những chú chim sẻ đậu trên cây.

Hầu hết thời gian, Thanh Tảo vẫn một mình ngồi dưới gốc cây.



Tú Vinh nhà họ Trác ở đầu làng lớn hơn Thanh Tảo hai tuổi. Những đứa trẻ trong làng lớn hơn Thanh Tảo thì theo người lớn ra đồng, hoặc đến trường, chỉ có Tú Vinh không ra đồng cũng không đến trường, vì Tú Vinh phải giúp mẹ trông em trai, không thể đến trường, cũng không thể ra đồng. Vì vậy, thỉnh thoảng Tú Vinh sẽ địu em trai đến nhà bà Thanh Tảo tìm Thanh Tảo chơi.

Thanh Tảo cũng đã đến nhà Tú Vinh, chỉ là Tú Vinh phải giúp việc nhà, còn phải trông em trai nên thường không có thời gian chơi với Thanh Tảo. Thanh Tảo sợ đến nhiều sẽ làm chậm trễ việc Tú Vinh giúp việc nhà nên không thường đến.

Thanh Tảo không đến nhà Tú Vinh còn vì Tú Vinh ngoài ông bà nội, còn có bố mẹ và em trai. Lần đó, Thanh Tảo đợi Tú Vinh đến rừng bên ao nước chơi, bố Tú Vinh ở bên cạnh lải nhải với Tú Vinh:

"Con không giống Thanh Tảo, Thanh Tảo sớm muộn gì cũng phải về thành phố với bố mẹ, con chỉ có thể ở trong làng này, con quan trọng nhất vẫn là trông em, giúp việc nhà nhiều hơn."

Thanh Tảo nghe lời bố Tú Vinh nói, không tiện đợi Tú Vinh rảnh nữa, liền không nói một lời đi từ nhà Tú Vinh về nhà bà.

Khi Thanh Tảo khoảng bốn hoặc năm tuổi, có lần hỏi bà: "Cháu có cha và mẹ không?"

Bà xoa đầu Thanh Tảo, nói với Thanh Tảo: "Cha mẹ chính là bố mẹ, bố mẹ chính là cha mẹ." Thanh Tảo nghe mà không hiểu.